امروزه ظرف‌های کریستال ایتالیایی، ژاپنی و ترک در ویترین یا بوفه یک خانه، به نمایش گذاشته می شوند ولی در حقیقت این ظرف‌ها بار هنری و هویتی‌ای غرب را برای ما دارند و بجای آن باید از ظروف دست ساز و سنتی ایران زمین برای تزئین جلوی چشم همگان قرار داد.
ظروف مسی

قدیمی‌ترین شیء مسی ایران با قدمت 7 هزار سال در منطقه علی‌کش واقع درشمال خوزستان ، کشف شده است که یک سرنیزه است. نمونه های دیگر وسایل مسی هم در منطقه باستانی سیلک (کاشان) و تپه زاغه چشمه علی در استان تهران با قدمت 6500 سال کشف شد که شامل سنجاق‌های زینتی، دستبند، مهره، سرنیزه، شمشیر و... بوده است.
هنر کنده کاری و ایجاد نقوش بر روی اشیای فلزی را قلمزنی می‌گویند.
قلمزنی معمولا روی فلزات «مس»، «برنج» و «نقره» انجام می‌دهند..
استان اصفهان مرکز اصلی تولید صنایع دستی قلمزنی درایران است اما در بعضی استان‌های دیگر مانند استان مرکزی، فارس، قزوین، کرمان و تهران که زیرنظر سازمان میراث فرهنگی کار می‌کنند هم استادکارانی وجود دارند. این استادکاران هم قبلا ساکن استان اصفهان بوده اند و یا شاگرد یک استادکار قلمزن اصفهانی بوده‌اند.

نقوش قلمزنی از دیروز تا امروز

تفاوت‌های زیادی درنقوش قلمزنی از دوره باستان تا امروز رخ داده است . این هنر در هر دوره، طرح‌ها و نمادهای خاص خود را داشته است اما درحال‌حاضر، نقوش ظروف قلمزنی برپایه میراث هنر گذشتگان و هم برپایه سلیقه بازار کار طراحی وهنرمندان قلمزن آنرا بر روی مس حک می‌کنند . کارشناسان صنایع دستی، نقوش هنر قلمزنی را به 3 دسته تقسیم میکنند.
نقوش سرزمینی: نماد ملی همچون «سرباز هخامنشی»، «تصاویر شاهنامه‌ای» و «مینیاتورهای دوره صفوی»
نقوش طبیعت‌گرا: شامل نقوش «گل و مرغ» و «حیوان و درخت» تبلوری از عرفان اسلامی
نقوش تجریدی: قلمزنی براساس اعتقادات و عرفان و سلیقه قلمزن ، استفاده از طرح‌های اسلیمی، گنبد، آیه‌های قرآن ، طرح‌های قرینه‌دار برای ساخت آثار مشبک

نحوه نگهداری ظروف مسی

مقاومت ظروف فلزی قلمزنی‌شده بیشتر است و خیلی آسیب‌پذیر نیستند. این ظروف در صورت نگهداری درست 40-30 سال عمر می‌کنند.
در جاهای مرطوب یا جایی که اشیا به خود چربی می‌گیرند نگهداری ظرف قلمزنی شده باعث می‌شود که عمر اشان کم شود. همچنین این ظروف در مقابل در برابر ضربه‌دیدن ممکن است بدفرم یا خم گردند. در این صورت، فقط ارزش وزنی خود فلز باقی می‌ماند، ونقوش قلمزنی‌شده روی ظرف آسیب می بینند.
‌ظروف نقره قلمزنی‌شده یا آب‌نقره‌دیده، از ظروفی هستند که زودتر سیاه می‌شوند.
این در حالی است که آلیاژ برنج سخت و محکم است. همچنین ظرف برنجی قلمزنی‌شده دیرتر خراب یا سیاه می‌شود اما به خاطر زحمت بیشتردر هنگام تولید و درموقع قلمزنی کردن، در بازار گران‌تر عرضه می‌شود.
برای نگهداری بهتر جلوگیری از سیاه شدن ظروف مسی قلمزنی‌شده آنها را قلع‌اندود میکنند . تمیز کردن ظروف مسی

برای تمیز نمودن ظرف قلمزنی‌تان ، آن را با مواد شوینده شیمیایی تمیز نکنید. ابتدا یک ابر را به موادی که اسید طبیعی دارند مانند سرکه، آبلیمو، گوجه فرنگی یا رب و...آغشته کنید وبعد روی ظرفتان بکشید وسپس آنرا آب‌کشی کنید، در این صورت خواهید دید که تمیز شده و لکه ها از بین رفته است.یکی از راه‌های حفظ ظروف بسیار قدیمی قلمزنی مالیدن روغن جلا  برروی آن است.ولی اگر لایه قله داخل آن از بین رفته است و شما از این ظرف برای پخت و پز استفاده میکنید آن را ببرید به بازار مسگر ها که دوباره روی آن لایه قلع بزند.
‌آسیب پذیری ظروف قلمزنی‌شده‌ای که نقوش ریز و پرکار دارند، نسبت به ظروفی که نقوش درشت و کم‌کار دارند، بیشتر است. چون امکان خدشه و ساییدگی شدن ظرف در اثر تماس با اشیای است و در این صورت روی نقوش خط می افتد که این مسئله از ارزش هنری ظرف با ارزش‌تان می کاهد.
مراحل قلمزنی
بعد از ساخته‌شدن یک ظرف، آن را سمباده می‌کشند و صاف می‌کنند، سپس داخل یا زیر کار، مخلوطی از گچ و قیر مذاب می‌ریزند بطوریکه مقدار قیر از گچ بیشتر باشد، سپس براساس نقشه‌ای که از قبل تهیه شده، با چکش و قلم‌های مخصوص و با واردکردن ضربه روی کار، نقوشی را روی آن حک میکنند. برای اینکه ظرف موقع ضربه‌خوردن خم یا بدفرم نشود در داخل آن گچ و قیر میریزند. بعد از اتمام کار، برای خارج کردن قیر با حرارت‌دادن ظرف از پشت یا زیر کار، قیر آب شده و مخلوط گچ و قیر را از داخل یا زیر ظرف خارج میگردد.

رنگ ظروف قلمزنی‌شده

مس در حالت عادی قرمزرنگ می باشد، نقره هم که خاکستری و به‌اصطلاح سفیدرنگ می باشد . برای استحکام ظروف بخش قابل‌توجهی از ورقه‌های مس یا ظروف ساخته‌شده از مس را بعد از قلمزنی قلع‌اندود می‌کنند تا رنگ سفید به خود بگیرد. به قلع‌اندودکردن مس، به اصطلاح سفیدکاری مس هم می‌گویند.
ممکن است عده‌ای متقلب برای کسب سود بیشتر، ظروفی را با قالب‌زدن یک شیء فلزی، به عنوان یک کار هنری قلمزنی به مردم پیشنهاد میدهند پس اطلاعات در مورد جنس این ظروف می تواند به شما کمک کند.:
برای تزیینات منزل انواع ظروف قلمزنی - که نقوش درشت گل و اسلیمی دارند ، می‌توانند بهترین همخوانی را با نقوش مبل‌های استیل در منزل پیدا کنند؛ مخصوصا مبل هایی با قهوه‌ای سوخته را می توانید به راحتی با انواعی از ظروف قلمزنی مسی ست کنید.
همچنین انواع ظروف مسی قلمزنی محکم تر برای پخت و پز در آشپزخانه استفاده می شوند که از نظر طب سنتی برای بدن بسیار مفید هستند.

کلام آخر

اگر دوست دارید این صنعت باستانی ، تزیینات ایرانی و این ظروف که ریشه در فرهنگ وسنت ایران امان را دارند رامورد حمایت قرار دهید، می توانید برای خود و حتی هدیه به دوستان خود از سایت ما تهیه کنید و مطمین باشید که بهترین جنس با بهترین کیفیت را ما برای شما تدارک دیده ایم . کافی است به دیدن ظروف مسی موجود از جمله شکلات خوری مسی قلمزنی، انواع سینی و مجمع قلمزنی، گلدان و ... بروید.