سینی مسی رستوران
پیشینه ظروف مسی
یکی از کهن ترین صنایع در ایران ، صنعت دستی مسگری است که قدمتی پنج هزار ساله دارد.ظروف مسی دست ساز از دیرباز در موزه های کشور نگهداری شده و قابل مشاهده هستند.در گذشته نهچندان دور، استفاده از مس برای تولید ظروف بسیار رایج بود تا جایی که ظروف مسی بهعنوان بخشی ارزشمند از جهیزیه دختران آماده ازدواج به شمار می آمد. در سال های اخیر ، ظروف مسی ، بیشتر از هر ظرف دیگری در عرصه بهداشت کشور مورد بحث و تبادل نظر بوده اند و همچنان نیز مزایا و معایب این ظروف نقل داغ بسیاری از محافل است.
این ظروف هم جنبه تزیینی و هم خواص مفید پزشکی دارند. در عصر حاضر ، ظروف مسی از مقبولیت بالایی برخوردار هستند که دارا بودن خواصی برای بدن در این مقبولیت بی تاثیر نیست ;خواصی مانند کمک به رشد سریع مو ، کمک به کبد و طحال ، افزایش سرعت عملکرد مغز و همچنین بهبود بیماری هایی چون آرتروز مفاصل و کم خونی.
مس و بدن انسان در طب
طبق منابع طب سنتی بهترین ظروف برای پخت و پز ، ظروف گلی و لعابی و سفالی و سنگی هستند.
هرچند ظروف مسی دارای لعاب قلع نیز مفید هستند ولیکن به طور کامل از ورود مس به غذا جلوگیری نمی کنند و به همین دلیل در منابع طب سنتی زیاد به استفاده از این ظروف توصیه نشده است.
1-طبع مس گرم و خشک است. این فلز اگر به مصرف خوراکی برسد قی را تحریک می کند و ممکن است باعث ایجاد بیماری در بدن شود. همچنین یک مثقال و نیم شربتی که ترکیب مس دارد موجب بروز اسهال می شود. این فلز گوشت زاید را خورده و باعث جلوگیری از گسترش عفونت ها و غدد مضر در بدن می شود.
2-کبد مهمترین منبع ذخیره عنصر مس در بدن است و مقداریر کمی از این عنصر نیز در خون یافت می شود.
3-میزان دریافتی این عنصر برای بدن انسان حدود 2 الی 3 میلی گرم در روز می باشد.یک رژیم معمولی غذایی به طور معمول شامل این مقدار موردنیاز هست و گاهی حتی بیشتر از این مقدار نیز مس در غذای یک فرد معمولی وجود دارد.
4- استفاده از ظروف مسی بدون پوشش قلع و یا دارای خراشیدگی در پوشش قلع باعث خراب شدن غذا و ابتلا به امراضی چون جذام می شود.
از دیدگاه حکیم بزرگ بوعلی سینا نیز دو نوع مس وجود دارد : مس سرخرنگ که انواع روشن و سیاه و طالیقون دارد و برای بهبود زخم ها به کار می رود و نوع قبرصی مایل به زرد که از نوع قرمز بهتر است و این نوع از مس نیز برای بهبود زخم به کار می رود.
پخت غذا در ظروف مسی
نکته ی قابل ذکر این است که ماده معدنی مس که سومین ماده معدنی بدن است در بدن تولید نمی شود و باید از بیرون تامین شود.این ماده به واسطه ی پروتئین پلاسمای خون به اسم سولوپلاسمین حمل می شود.
کمبود یون مس در بدن سبب ایجاد سستی ، کسالت و خواب آلودگی می شود و باعث ایجاد درد مفاصل می شود. طبخ غذا در ظروف مسی باعث از بین رفتن این علائم می شود و باعث شادابی و سرزندگی افراد می شود.
همچنین غذای طبخ شده در ظروف مسی باعث تسهیل روند عادت ماهیانه در خانم ها می شود.
به طور کلی میتوان گفت که استفاده از ظروف مسی باعث تقویت حافظه ، آرامش اعصاب و تامین اسیدهای آمینه و ویتامین ها می شود.
ظروف مسی سریع اکسید می شوند و ظرفیت ترکیب پذیری بالایی دارند بنابراین با ترکیب شدن با غذا می توانند باعث مسموم شدن فرد شوند.
در شمال کشور برای جلوگیری از ابتلا به بیماری های خونی و سرطان خون ، موقع طبخ خورشت (مثلا فسنجان) یک تکه فلز آهن یا نعل اسب در ظرف غذا ی مسی می گذارند تا کاملا غذا رنگ بگیرد و بدن یون های آهن را به خوبی جذب کند.
درحال حاضر یکی از مورد استفاده ترین ظروف مسی ، سینی مسی رستورانی است که امروزه در اکثر رستوران های سنتی استفاده می شود و هم جنبه تزیینی و هم جنبه کاربردی دارند.
این سینی ها به دلیل خاصیت انتقال گرمای عالی مس ، برای سرو غذاهای حساس به دما مثل کباب ، جوجه کباب و کباب دنده، در رستوران ها و مراکز سرو غذا به کار می رود.
شست و شوی ظروف مسی
حقیقتی که در مورد این ظروف وجود دارد این است که بعد از مدتی رنگ این ظروف کدر می شود پس برای برق انداختن آنها اشتباها از سایش استفاده نکنید اما هر چند وقت یکبار می توانید با ترکیبات ساده و طبیعی ظروف مسی را برق بیاندازید.
برای شست و شو و تمیز کردن ظروف مسی اعم از سینی مسی رستوران و دیگ ها ، نباید از سیم ظرفشویی و همچنین نمک خوراکی استفاده کرد بلکه باید از مخلط آب لیمو و سرکه یا ماده ی جوش شیرین برای برق انداختن این ظروف استفاده کرد.
ظروف مسی را نباید تا حد امکان در ماشین ظرفشویی قرار داد و بایستی تا حد امکان با دست و با استفاده از مایع ظرفشویی و پودر و اسکاچ نرم شست.
توجه داشته باشید که اگر اسکاچ زبر باشد می تواند موجب از بین رفتن لایه داخلی ظرف شده و یا آن را خش بیاندازد.
همچنین برای تمیز کردن و از بین بردن سیاهی این ظروف می توان از رب گوجه یا سس گوجه استفاده کرد. سس گوجه بهتر از رب گوجه اثر می کند. کمی رب گوجه را روی ابر یا تیکهای از پارچه نرم بریزید و با آن روی ظرف مسی بکشید و بعد از چند دقیقه ظرف را آب بکشید.