در این مقاله می خواهیم اطلاعاتی را در موره نحوه قلع اندود کردن و سفید کردن ظروف مسی در اصفهان در اختیار شما قرار بدهیم . چون ظرف مسی که خریداری می کنید در ابتدا قلع اندود شده است ولی بعد از استفاده از ظرف لایه قلع داخل آن خراشیده می شود و شما باید آنرا به کارگاه مس بفرستید تا دوباره سفید شود.

قلع چیست؟

قلع که در فارسی اَرزيز نامیده می شود یک عنصر شیمیایی است . خاصیت این فلز قابلیت چکش کاری آن است . این فلز به راحتی اکسید نمی شود پس ما برای روکش روی فازات نیاز به فلزی داریم که در برابر خوردگی مقاومت داشته باشد . برای همین از این فلز استفاده می شود چون مقاومت بیشتری را داراست برای همین است که نسبت به زنگ زدگی و فرسایش مقاوم است آنرا برای روکش ظروف استفاده می کنند. قلع اندود کرده ظروف مسی از قدیم رواج داشته چون از زنگ زدن مس و ورود اکسید مس که سمی است در غذا جلوگیری می شود.

 

طریقه قلع اندود کردن

در ابتدا قسمت داخلی ظروف را تمیز کرده و بعد مقداری شن نرم یا مقداری کاه و کمل می ریزند. سپس با کمک دستگاهی شبیه دستگاه دمنده به ظرف حرارت می دهند این دستگاه که قابلیت هدایت باد را به سمت مقابل دارد باعث می شود که ظروف را علاوه بر خشک نمودن گرم نمایند. سپس مقداری قلع و نشادر را به پنبه ای آغشته کرده و به داخل ظروف می مالند . اینکار بوی نامطبوعی دارد.

تاریخچه ظروف مسی

صنعت مسگری و قلع انود کردن آن سابقه تاریخی را داراست . چرا که بعد از ظروف سفالی مردم قدیم از ظروف مسی استفاده می کردند و برای اینکه مس داخل ظروف اکسیده نشود و بتوانند در پخت و پز از آن استفاده کنند کم کم مسگری و سفید گری هم رواج پیدا کرد.
ذخایر مس کشف شده در دوران باستان مثل کرمان، شمال ایران و جاهای دیگر ایران صنعت مسگری را رواج بیشتری داد. مس برای مردمان ایران زمین که مایل بودند فرش زیر پایشان قالی و گلیم های زیبا باشد ، ظروف اشان از مس باشد ،خرید مس یک ذخیره مالی هم به حساب می آمد. برای همین ظروف مسی مشتریان زیادی از همه نوع قشر جامعه داشته است.

مسگری و خدمات آن روی مس/ برای خرید صنایع دستی اصفهان کلیک کنید

ساخت اشیا و ظروف با ورق های مسی و چکش کاری آن
تعمیر و سفید کردن ظروف مسی یا همان قلع اندود کردن آن

سفید گری

ظروف مسی را پس از تولید قلع اندود می کنند . همچنین هر دو سال یکبار باید سفیدگری انجام گیرد چون به مرور زمان ظروف مسی رنگ خود را از دست می دهند و رنگ داخل آن سیاه می گردد که حاصل اکسید مس با اکسیژن هوا است و برای بدن ضرر های بسیاری را دارد چون باعث ورود سم در بدن انسان می شود.
سفید گری در بازارها و کارگاههای کوچک در مناطقی که روی مس کار می شود، انجام می گیرد . معمولا در شهرهای قزوین اصفهان کرمان تبریز و مشهد در کنار بازار مسگرها ، گارگاههایی هم برای سفید کردن ظروف مسی وجود دارد.در قدیم در روستاها و محله های عشایر فردی دوره گرد هر چند وقت یکبار بساط سفید گری را در میدان اصلی پهن می کردند و شروع به کار سفیدگری می کردند.

بهترین مرکز سفیدگری ظروف مسی در اصفهان

ابزار و وسایل سفیدگری

کوره و دم: دم پوستی ، پوست دباغی شده گوسفند است به رنگ مشکی ، دو سر آن سوراخ کرده ، یک سربه لوله ای میبندند این لوله به کوره راه دارد. در سوراخ دیگر آن دو تخته را بهم کوبیده تا کار دستگیره را انجام دهد . در زمان دمیدن این دوتخنه که دم یک سوراخ هستند بهم نزدیک می شود و باعث هدایت مشک به طرف قسمتی که متصل به لوله ست می شود. این کوره ها با متد خاصی که دارند ظروف را برای سفید کاری آماده می کنند.
گاز دستی برای سفیدگری: یک انبردست مخصوص است که برای داخل و خارج کردن ظروف در کوره استفاده می شود و در حقیقت یکی از ابزار سفیدگر است.
انبردست برای سفید گری: وسیله ای است که ظروف را در دهانه کوره سفیدگر بوسیله آن نگه می دارد. ابزاری است که در هنگام جمع شدن تشکیل دایره ای می دهد تا ظرف در دهانه آن قرار بگیرید.
پنبه برای سفید گری: وقتی قلع را داخل ظرف میریزند بعد از پنبه برای پخش آن استفاده می کنند و پنبه را به ظرف می مالند تا ظرف سفید شود.
شن برای سفید گری: برای برطرف کردن تیرگی ظرف استفاده می شود.
زغال چوب برای سفید گری: زغال مخصوص ای است برای سوخت کوره
ورق های قلع : ورقهای نازک قلع که نرم و انعطاف پذیر هستند و بعد خرد می شود.
پودرنشادر nešâdor : ماده سفید رنگی بنام نشادر ، شبیه به پودر لباسشویی که این ترکیب از قلع درست شده
دیزاب: ماده ای است به نام سودا که این ماده مثل پودر است که وقتی مسگر بخواهد مس را بشوسد از اسن ماده استفاده می کند تا براق و تمیز شود.

آدرس مرکز سفیدگری ظروف مسی در اصفهان