هنرقلمزنی چیست ?

 هنرقلمزنی بوجود آوردن نقش ها و طرح های گوناگون  با ضربه ی چکش بوسیله ی قلم روی فلزات است . هنر قلم‌ زنی ایران یکی از رشته‌های هنرهای سنتی است  که در گروه هنرهای روی فلز قرار دارد.

مراحل کار قلم زنی 

شیوه ی قلم زنی به این صورت است که ابتدا زیر یا داخل ظرف مورد نظرشان را با محلول گچ و قیر پر می کنند به این صورت مانع از سوراخ شدن ظرف حین کار میشود و همینطور صدای قلم کمتر به گوش میرسد .
سپس به رسم نقش مورد نظر روی ظرف می پردازند ، قلم مناسب انتخاب می شود روی سطح ظرف قرار میگیرد و سپس با چکش به انتهای قلم میکوبند تا شیار و طرح مورد نظر با ضربه روی ظرف ایجاد شود . 

 

جهت خرید آنلاین صنایع دستی کلیک کنید .

انواع قلم درقلم زنی

از مهمترین ابزار قلم زنی قلم های متنوع با نام های خاص مثل قلم سایه ، قلم نیم بر است. بعد از ایجاد نقوش روی ظرف مورد نظر، قیر را جدا میکنند و داخل شیارها را با گرده ی زغال پر می کنند و سپس با روغن جلای سیاه می پوشانند ، به این صورت نقش های قلم زده به شکل خطوط  تیره در می آیند .

قلمزنی در اصفهان

دو سبک اصلی قلمزنی ایران عبارتند از سبک قلمزنی تبریز و سبک قلمزنی اصفهان. تفاوت این دوسبک در این است که در سبک قلمزنی تبریز برای حرکت قلم و انجام قلمزنی از فشار دست و حرکات دست بهره میگیرند به همین خاطر قلم کاری تبریز صاف و کم عمق می باشد .
در سبک قلم زنی اصفهان از ضربات چکش استفاده میکنند ، به همین سبب قلم اصفهان عمیق‌تراست . قلم زنی در اصفهان دو سبک مجزا دارد که به اسم قلم ریز و قلم برجسته شهرت دارد. در سبک قلم زنی برجسته عمق برجستگی ها بیشتر است و به صورت سه بعدی می باشد. قلمزنی برجسته در ساخت ضریح امامان بزرگوار استفاده میشود .

 

 

اساتید برجسته ی بسیاری در زمینه ی آموزش قلم زنی در اصفهان مشغول فعالیت اند .

تاریخچه ی قلم زنی درایران

تاریخ شناسان تاریخچه ی قلم زنی را به دوران سیت ها یا سکاها که نژاد آریایی داشتند ، نسبت می دهند. جام طلای حسن لو نمونه ای از قلم زنی با نقوش برجسته ی خدایان سوار بر ارابه است که در سال 1336 کشف شد .
جام طلای مارلیک نیز نمونه ای از قلم زنی از همان دوره است . آثار قلم زنی اندکی نیز از زمان ماد ها به جای مانده است .
با روی کار آمدن هخامنشیان هنر قلم زنی دگرگون شد ، در واقع دوره ی هخامنشی زمان اوج هنر فلز کاری است . بعد از حمله ی اسکندر و به آتش کشیدن تخت جمشید آثار بسیاری نابود شد و به دستور اسکندر به سکه تبدیل شد .
دردوران حکومت ساسانیان تجارت بین ایران ، روم و یونان گسترش یافت به همین دلیل هنر ایران متاثر از هنر روم و یونان قرار گرفت . نمونه ی عالی بر جای مانده  از این دوره سینی هایی است که روی آن تصاویر مراسم و شکار پادشاهان قلم زنی شده است .

 

 

قلم زنی روی چوب 

قلم زنی روی چوب زیرشاخه ی هنر منبت است ولی تفاوت زیادی با منبت دارد . در کار قلم زنی روی چوب چکش کاربردی ندارد و هنرمند قلم کار با قلم های ظریفی کنده کاری را به صورت میلی متری روی چوب اجرا می کند . در قلم زنی روی چوب دقت و تمرکز خیلی اهمیت دارد چرا که اولین اشتباه باعث مرگ کار میشود و کلا باید آن تابلو را کنار بگذارند . چون تمام حروف برجسته روی تابلو از دل چوب بیرون می آیند و در واقع جای اصلاح ، تعمیر و چسب ندارد .
قلم‌زنی روی چوب، مختص شهر اراک است و آموزش قلم زنی روی چوب در این شهرانجام میگیرد . 

قلم زنی روی مس

قلمزنی روی مس که همان ساخت اشیاء با فلز برنج ، نقره و مس به روش سرد است را دواتگری می گویند . هنر قلم زنی روی مس سابقه ی چند هزار ساله در ایران دارد ، این هنر در دوران هخامنشیان رواج پیدا کرد و زمان اوج آن دوره ی ساسانیان بوده است . محصولات رایج صنعت قلم زنی روی مس : سماور ، ظرف آفتابه ، انواع بخاری ، لگن وسینی است .

قیمت قلم زنی در اصفهان 

 ظروفی که روی آن قلم زنی انجام می شود از جنس مس می باشند ؛ این ظروف شامل انواع کوزه های قلم زنی ، گلدان قلم زنی ، شکلات خوری و قندان قلم زنی ، شیرینی خوری قلم زنی ، جام قلمزنی ، بشقاب قلم زنی و .... می باشند .
طرح قلم زنی روی ظروف معمولا شامل طرح های اسلیمی ، نقوش چهره ، نقوش پرسپولیس و هخامنشی و انواع نقوش گل و مرغ می باشد .ابتدا داخل ظروف و یا پشت بشقابها را با قیر پر می کنند و سپس  طرح قلمزنی را روی ظرف رسم می کنند و با ابزار قلم زنی  شروع به قلمزنی می کنند . 
قیمت ظروف قلم زنی با توجه به میزان ظرافت و دقت کار مشخص میشود ، هر چقدر قلم زنی روی محصولات زیباتر و دارای ظرافت بیشتر باشد قیمت محصولات قلم زنی شده نیز بیشتر می شود .

 

 

 

جهت خرید صنایع دستی اصفهان کلیک کنید .