یکی از پهناورترین استان های ایران، استان کرمان است که در جنوب شرقی ایران واقع شده است و همچنین جایگاه نهمین استان پرجمعیت ایران را به خود اختصاص داده است و همچنین یکی از استان های تاریخی ایران محسوب می شود زیرا که بیشتر از 660 آثار این استان به ثبت ملی رسیده است و سه نمونه از این آثار به ثبت جهانی یونسکو رسیده است. مشخصه های هر شهر و استانی صنایع دستی آن استان می باشد که ریشه در فرهنگ مردم آن استان دارد و همچنین نشان دهنده ذوق و علاقه مردم آن منطقه است.

صنایع دستی استان کرمان

حالا می خواهیم با صنایع دستی این استان تاریخی ایران آشنا شویم که نقش بسزایی در زندگی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی مردم استان کرمان داشته است.

قالیچه های افشار

این مدل از قالیچه ها عموما در منطقه سیرجان توسط قوم افشار که به کرمان مهاجرت کرده اند، بافته می شوند که این قالیچه ها بسیار هم شناخته شده می باشند.
روستاییان و قوم افشار در قالیبافی روی یکدیگر تاثیر گذاشته اند که این کاملا قابل مشاهده است.

قالیبافی

استان کرمان در زمینه قالیبافی یکی از از استان های با اهمیت ایران به حساب می آید و همچنین در جهان یکی از شناخته شده ترین مراکز قالیبافی در قرن بیستم میلادی بوده است. دو چیز در قالی کرمان از اهمیت خاصی برخوردار است که یکی طرح و دیگری رنگ است و از لحاظ طرح و نقشه بسیار کم مشابه هم هستند. معمولا دارهای قالی در استان کرمان به صورت عمودی می باشد ولی در مرکز سیرجان و حومه آن از دارهای قالی به صورت افقی استفاده می کنند. بیشتر فرش هایی که در استان کرمان بافته می شوند در این ابعاد ۶۰ *۱۰۰ – ۱۵۰ * ۱۰۰ – ۱۲۰ * ۲۰۰ می باشند که به صورت ریز با 40رج در گره بافته می شوند که معمول ترین گره در قالیبافی کرمان، گره فارسی می باشد. فرش های 100 متری نیز در قدیم بافته شده است که یک افتخار برای هنر و صنعت قالیبافی می باشد. از جمله طرح های معروف قالی کرمان که می توان به آن اشاره داشت: برگ فرنگی، شاه عباسی، خوشه، افشان، ترنجی، درختی، شکارگاه و قاب قرآنی.

گلیم شیریکی پیچ

این مدل از گلیم با نام های شیریکی پیچ و یا سوزنی نیز شناخته شده اند. بافت این مدل از قالی سخت و زمانگیر است ولی مشابه قالی می باشد. یکی از سوماکهای معروف ایران، شیریکی پیچ می باشد که بافت آن در منطقه های روستایی نشین و عشایری بافق، کرمان و سیرجان می باشد.

پته دوزی

هنر دست دختران و زنان کرمان، پته دوزی می باشد که از نخ های رنگارنگ نقش هایی بر روی عریض می بافند. از جمله شناخته شده ترین پته دوزی مربوط به روپوش مقبره شاه نعمت ا… ولی است که در شهرستان ماهان کرمان بافته شده است که از نمونه پته های پر کار می باشد و بیشتر از یک قرن است که از تولید آن می گذرد.

شال بافی

کهن ترین و با اصالت ترین صنایع دستی هوتک کرمان، شال بافی می باشد. معمولا کارگاهها در خانه واقع شده اند.

عریض بافی

به پارچه ای دستبافت که به نسبت ضخیم و پشمی است، عریض گویند که روی آن پته دوزی اعمال می شود.

ساخت فرآورده های مسی تزئینی

ماده اصلی مورد استفاده در این صنعت مس می باشد که به سه طریق ورق، لوله و شمش بکار برده می شوند.
محصولات تولید شده شامل سینی، کشکول، قندیل، تبرزین، تابلو و ... می باشند.

ترمه بافی

از دیگر صنایع دستی که در کرمان بسیار معمول می باشد، ترمه بافی می باشد که تولید آن تنها به چند صنعتگر هنرمند در این رشته ختم می شود و به همین دلیل تولید آن محدود می باشد.

جاجیم

زیراندازی دو رویه است که از پارچه ای کلفت و بدون پرز می باشد و کمی شبیه به پلاس اما کمی از آن نازک تر است. نخ های رنگارنگ و پشمی و یا پنبه ای می باشد که جاجیم را تشکیل می دهند.

گبر دوزی

این هنر مربوط به زرتشتیان است که به زرتشتی دوزی یا گبر دوزی معروف است.اسناد به ثبت رسیده گواه آن است که در دوره ی ساسانیان علاقه ی زرتشتیان به بافت های ظریف بوده است.

خورجین بافی

کیسه ای که بر روی حیوانات که بارکش بودند قرار می دهند که بتوانند با آن حمل بار کنند را خورجین می نامند. خورجین در اردبیل بافته می شود ولی کرمان هم خورجین های بسیار خوبی دارد.

سیس بافی

هنری که با تار و پود درخت خرما بافته می شود، سیس بافی گویند. این الیاف در اطراف درخت خرما رشد می کند که سیس یا گیس نامیده می شوند.

 

می توان اشاره ای به صنعتگران به نام استان کرمان داشت از جمله، آقای علی یگانه که روکارگیر فرش می باشند، سید کرمان و محمد فریزنی دارای شغل مس چکشی کرمان می باشند، خانم زهرا جعفر آقائی و خانم منیژه محسنی و همچنین خانم عصمت زبردست گلیم باف کرمان هستند، خانم زهرا خضری قالیباف می باشند، خانم مطهره صافی زاده پته دوز، خانم سکینه محمدی که قالیباف می باشند، یاد کرد.

برای مشاهده مکان های گردشگری استان کرمان کلیک کنید.