شناخت صنایع دستی و هنری و همچنین سوغات شهر یزد

صنایع دستی خاص هر منطقه ، هم به جهت راه آور سفر و هم از حیث حمایت از صنایع دستی و قابلیت های آن شهر اهمیت زیادی دارد .

در واقع باید به این نکته توجه کرد با خرید صنایع دستی هر شهری که به آن سفر می کنیم در واقع مانع از بین رفتن صنعت و بازار آن شهر می شویم . و  همچنین از جالب ترین و دوست داشتنی ترین بخش ها در مسافرت خریدن سوغات و صنایع دستی آن شهر می باشد .

 یزد ، شهر تاریخ وفرهنگ ، شهر هنر و معماری و دیاری است که گوشه گوشه ی آن آدمی را به سوی زیبایی های خود جذب می کند و امکان ندارد که دست خالی از آن بیرون بروید.

شهر یزد خود پیشینه تاریخی دیرینی دارد.

دارای صنایع دستی چندین هزار ساله و اصیلی است که چشمان مخاطبان را از هر سوی جهان به خود جلب می کند.

سوغات یزد به دو دسته ای خوراکی جات و صنایع دستی تقسیم می شود.

صنایع دستی یزد :

ترمه ،

شهرت ترمه های اصیل که ببین ایرانیان زبان زد است.

قدمت ترمه بافی حدود 400 سال است.

پارچه ی ترمه نزد زرتشتیان در دوخت نوعی شلوار مخصوص جشن ها استفاده می شود ترمه پارچه ای است که تار آن پشم و ابریشم و کرک الوان است.

طرح های ترمه شامل :

طرح بته و جقه ای معروف ، طرح شاخ گوزن و شاه عباسی است.

هم اکنون از پارچه ی ترمه علاوه برسجاده ، و جانماز و رومیزی های بسیار چشم نوازا ، در تزیین کیف وکفش و لباس های سنتی هم به کار گرفته ی می شود.

شمد :

شمد پارچه ی خنک و نازکی است که در فصل تابستان به عنوان رو انداز از آن استفاده می شود.

طرح شمد ها معمولا ساده و چهار خانه است.

زیلو :

زیلو بافی و به طور خاص زیلو ، از جمله ذکاوت های مردم کویر در جهت مصونیت از گرما سوزان تابستان های کویر است.

نخ استفاده شده در بافت زیلوها پنبه است ، و رنگ های نارنجی ، قرمز ، و سبز نیز در بافت آن استفاده می شود.

گفتنی است که رنگ های به کار رفته در زیلو تماما طبیعی گیاهانی همچنون روناس ، پوست گردو و ........ استفاده می شود.

سفال :

سفال یزد و علی الخصوص سفال ، میبد آنچنان در ایران شناخته شده است که به جرات می توان گفت که صنعت سفال میبد در ایران کم نظیر است .

محصولات سفالی میبد به صورت :

لعاب دار و بدون لعاب ،کاشی و سرامیک است .

نقش و نگاره های سفال میبد نیز مختص این منتظر می باشد .

در سفال میبد از نقش "خورشید خانوم" "مرغ و ماهی" استفاده می شود .

"خورشید خانوم" نمادی از آفتاب سوزان کویر است .

"مرغ " اشاره به نوعی پرنده ی کویری دارد و " ماهی" نیز کنایه از کم آبی  بیابان است .

همچنین در این کارگاه ها دیوار کوب هایی به کاشی های قدیمی تولید می شود که در نوع خود بی نظیر است . 

زرگری :

زرگری یکی از هنرهای دستی استان یزد است زرگری با طرح ها ی بسیار زیبا از نقوش ساده هندسی و نمادین  برای  زینت زنان و دختران می آفرینند .

این زیور آلات شامل ، گردن بند ، گوشواره ، سینه ریز ، دستبند ، انگشتر ، حلقه و النگو است .

دراستان یزد سال ها است که راسته ای تحت عنوان زرگرها در بازار خان ساخته شده است .

پتو بافی :

بافت پتوی دستبافت در اشکدز و خرانق یزد توسط بانوان خانه دار انجام می شود. این پتو در ابتدا به صورت 22/50 متر از تولید در می آید، سپس به چهار تکه تقسیم و با دوختن آن ها پتوییبه ابعاد 2/2متر به وجود می آید.

گیوه بافی :

در منطقه های تفت ، مهریز، نیر، هنزا ، بغدادآباد و بهاباد یزد ، زنان روستایی با استفاده ازنخ و ابزار های ساده ، رویه گیوه را بافته و تخت و دوخت آن توسط مردان انجام می شود که به آن تخت کشی می گویند .  

چادر شب

چادر شب بافی یا کار بافی ، صنعتی خانگی از نخ ویسکوز ، نخ  پنبه ای ، موتد رنگی در یزد ، اردکان و بخش زاریچ بافته می شود .

چادر شب معمولا دونوع است ، نازک و منقوش برای رختخواب پیچی وچادر شب ضخیم وصحرایی با طرح راه  راه برای حمل علوفه و محصولات کشاورزی.

از بحث صنایع دستی که بگذریم می رسیم به قسمت خوشمزه وجذاب

هر شهرکه برای خوراکی ها و غذاها ی سنتی مخصوص به خود را دارد

که شهر یزد نیز از این قانون بی نصیب نیست .

خوراکی ها ی خوشمزه وشیرین و دوست داشتنی و دوست داشتنی که دل هر مسافری را می برد.

خوراکی به نام و مخصوص یزد"قطاب" است.

قطاب ، که همه آن را به نام خود یزد می خوانند .

قطاب از جمله از شیرینی ها ی لذیذ و پر طرفدار یزدی هاست و فقط کافی  است که یکبار آن را امتحان کنید تا از طرفداران پر و پا قرص آن شوید .

مغز قطاب ترکیبی از پودر بادام و هل و پودر قند است. لایه های خارجی قطاب خمیر شیرینی سرخ شده است . که با مقداری زیادی پودر پوشیده شده است .

خوراکی خوشمزه بعدی لوز نام دارد.

لوز یکی از معروف ترین شیرینی های یزد است که دستور پخت آن محرمانه مخصوص به خود دارد .

محبوب ترین و در عین حال گران ترین لوز ، پسته است . بعد از آن لوز بادامی ، و لوز نارگیلی را می توان نام برد. این شیرینی از جمله محبوب ترین شیرینی های یزد است که تمام وقت سال عرضه می شود .

پشمک :

پشمک نیز از آن دسته شیرینی های پر طرفدار یزدی است که ، در بین بچه ها محبوبیت خاصی دارد .

پشمک را از شیرینی فروشی ها ی یزد می توانید با هر طعمی که دوست دارید خریداری کنید .

خوراکی پر طرفدار و مقوی و بسیار لذیذ حلوا ارده است.

حلوا ارده غذایی بسیار مقوی است که بیشتر در وعده ای صبحانه مورد استفاده .می شود مواد اصلی تشکیل دهنده آن کنجد و ارده و .........

می باشد حلوا ارده که در استان یزد به خصوص در شهرستان اردکان تولید می شود به دلیل  اینکه فاقد هر گونه افزودنی شیمیایی است و هنوز به روش سنتی و تاحدودی دستی تولید می شود . طعم و مزه ای طبیعی دارد و نسبت به حلوا ارده های که به روش صنعتی تولید می شود طرفداران بیشتر دارد.